Fotowoltaika to nowoczesna technologia będąca obecnie jedną z głównych elementów Odnawialnych Źródeł Energii (OZE). Wykorzystująca jedynie promieniowanie słoneczne, umożliwia wytwarzanie darmowej energii elektrycznej, która może posłużyć do zasilania urządzeń, podgrzewania wody bądź ogrzewania pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, firmowych lub gospodarstwach rolnych.
Instalacja fotowoltaiczna to rozwiązanie niewątpliwie warte uwagi, korzystne zarówno ze względu na kwestie ekonomiczne, jak również ekologiczne. Opiera się wyłącznie na niewyczerpalnym źródle energii, jakim jest słońce. W trakcie swojego działania nie wytwarza także żadnych negatywnych związków czy gazów cieplarnianych, które mogłyby w pewnym niekorzystnym stopniu oddziaływać na środowisko naturalne. Przynosząc długofalowe oszczędności, zachowuje wysoką sprawność nawet przez ponad 30 lat, a dzięki dostępnych dofinansowaniach w postaci dotacji, w zależności od wybranej mocy, zwraca się już po około 6-7 latach od zakupu.
Instalacja fotowoltaiczna składa się z kilku głównych elementów stanowiących podstawę działania systemu, a także dodatkowych komponentów wspomagających prawidłowe funkcjonowanie całości układu fotowoltaicznego. Budowa instalacji fotowoltaicznej składa się z:
Chcąc rozpocząć korzystanie z instalacji fotowoltaicznej, konieczne jest przeprowadzenie uprzedniej wymiany dotychczasowego licznika prądu na licznik dwukierunkowy – urządzenie pomiarowe, którego zadaniem jest zliczanie energii elektrycznej wytworzonej przez instalację fotowoltaiczną – dostarczanej do sieci publicznej oraz energii pobieranej. Na podstawie wyników pomiarów prosument rozlicza się następnie z zakładem energetycznym.
W przypadku gospodarstwa domowego wchodzącego w posiadanie instalacji fotowoltaicznej okres rozliczeniowy zakłada trzy możliwe opcje. Pierwszą z nich jest sytuacja, w której nasza instalacja nie wytworzyła wystarczającej ilości energii, potrzebnej do pokrycia zapotrzebowania budynku mieszkalnego. Brakująca ilość prądu, która pobrana z sieci publicznej zostaje wtedy zarejestrowana przez licznik. Użytkownik jest zobowiązany do uiszczenia opłaty za pobraną, brakującą ilość energii. Drugi scenariusz zakłada osiągnięcie bilansu energii wyprodukowanej oraz zużytej równej 0, kiedy to ponosimy jedynie koszty obsługi sieci i nie płacimy za dodatkowy pobór prądu. Ostatnim przypadkiem jest sytuacja, kiedy instalacja fotowoltaiczna wytworzyła nadwyżkę energii, przekraczając w danym cyklu zużycie gospodarstwa. Nadmiar prądu oddanego do sieci zostaje zarejestrowany przez licznik. Nie tracimy wyprodukowanej, oddanej do sieci nadwyżki, której 80% możemy w ciągu jednego roku odzyskać, w przypadku wystąpienia jakichkolwiek braków po naszej stronie. Nieco inaczej ma się sprawa oddawania nadwyżek energii do sieci w przypadku firm, które na podstawie umów z operatorem, mogą otrzymywać stosowne wynagrodzenia pieniężne.
Instalacja fotowoltaiczna wytwarza energię elektryczną w ciągu dnia, gdyż jak wiemy, potrzebuje do tego światła słonecznego. Według danych najwięcej energii będzie produkowane w miesiącach letnich, a dokładniej w okresie od kwietnia do września, a najmniej zimą. Instalacja fotowoltaiczna o mocy 1 kWp może dostarczyć w ciągu roku ok. 900 – 1000 kWh energii elektrycznej. W zależności od lokalizacji, kąta nachylenia i skierowania instalacja o mocy 5 kWp wytwarza rocznie od 4000 do 5000 kWh, zaspokajając tym średnie zapotrzebowanie 4-osobowej rodziny, które wynosi średnio 4500 kWh na rok. Instalacja doprowadzi również do redukcji emisji CO2 do środowiska w ciągu roku o ok. 2200 kg.
Trafiające do nas rachunki za prąd poza opłatami zależnymi od zużycia energii, zawierają również opłaty stałe stanowiące dużą część ostatecznej kwoty rachunku. Są to m.in.: opłaty handlowe, przejściowe, abonamentowe, stałe i zmienne sieciowe, OZE, oraz jakościowe. Stając się prosumentem (osobą wytwarzającą energię elektryczną z OZE na własne potrzeby, która może ją magazynować oraz przekazywać nadwyżkę do sieci energetycznej) opłaty, które pozostaną na rachunku to jedynie opłata sieciowa stała, abonamentowa oraz przejściowa.
Na rachunku prosumenta znajdują się dane dotyczące odczytów z licznika na początku i końcu okresu rozliczeniowego, a także suma pobranej oraz wprowadzonej do sieci ilości energii. Okres rozliczeniowy to czas pomiędzy dwoma odczytami licznika, który trwa zazwyczaj jeden, dwa, sześć bądź dwanaście miesięcy. Najkorzystniejszą z opcji jest wariant roczny bądź półroczny ze względu na magazynowane oraz odbierane nadwyżki z sieci.
Podsumowując różnice w kwotach za energię elektryczną, w przypadku posiadania instalacji fotowoltaicznej, możemy dostrzec, iż odpowiednio dobrana fotowoltaika jest w stanie wygenerować ogromne oszczędności. Ilość prądu wytwarzanego przez instalację może pokryć 100% rocznego zapotrzebowania i ograniczyć wydatki na rachunki do jedynie kilkunastu złotych miesięcznie.
Rachunki za prąd, które zostają zredukowane do symbolicznych kwot, to skutek sprawnego funkcjonowania, efektywnie dobranej instalacji fotowoltaicznej. Nadwyżki energii wyprodukowane w miesiącach o najkorzystniejszym nasłonecznieniu w okresie wiosenno-letnim zostają odprowadzone do sieci. Jesień oraz zima, czyli czas, kiedy słońca jest zdecydowanie mniej, mogą powodować powstawanie deficytu energii, którą dzięki uprzedniemu dostarczeniu i “magazynowaniu” w sieci, możemy w 80% w ciągu danego roku odzyskać. Jest to rozwiązanie niezwykle korzystne, które sprawia, że posiadacze instalacji posiadają odpowiednią ilość energii przez cały rok.
Instalacja fotowoltaiczna składa się z kilku elementów współpracujących ze sobą w bardzo prosty sposób: